Single Blog

Bulut bilişim bir diğer adıyla Cloud Computing, internet üzerinden, bir bulut hizmetleri tarafından yönetilen uzak bir veri merkezinde barındırılan, uygulamalar, sunucular (fiziksel ve sanal sunucular), veri depolama, geliştirme araçları, ağ oluşturma yetenekleri ve daha fazlası gibi bilgi işlem kaynaklarına isteğe bağlı erişimdir.

Bulut Bilişimin Genel Özellikleri

Geleneksel kurum içi BT ile karşılaştırıldığında ve seçtiğiniz bulut bilişim hizmetlerine bağlı olarak bulut sistemleri aşağıdakileri yapmanıza yardımcı olur:

• Daha düşük BT maliyetleri: Bulut, kendi kurum içi alt yapınızı satın alma, yükleme, yönetme ve yapılandırma maliyetlerinin ve çabalarının çoğunu boşaltmanıza olanak tanır.
• Çevikliği ve zaman değerini artırın: Bulut Sistemleri sayesinde şirketiniz, BT’nin bir isteğe yanıt vermesini, destekleyici donanımları satın alıp yapılandırmasını ve yazılım yüklemesini veya günlerce beklemek yerine, kurumsal uygulamaları dakikalar içinde kullanmaya başlayabilirsiniz. Bulut ayrıca belirli kullanıcıları, özellikle geliştiricileri ve veri bilimcilerini, yazılım ve altyapıyı destekleme konusunda kendilerine yardımcı olmaları için güçlendirmenize olanak tanır.
• Daha kolay ve uygun maliyetli ölçeklendirme: Bulut, esneklik sağlar; yavaş dönemlerde kullanılmayan fazla kapasiteyi satın almak yerine, trafikteki ani artış ve düşüşlere yanıt olarak kapasiteyi artırıp azaltabilirsiniz. Uygulamalarınızı dünyanın her yerindeki kullanıcılara daha yakın bir şekilde yaymak için bulut sağlayıcınızın küresel ağından da yararlanabilirsiniz.

‘Bulut Bilişim‘ terimi aynı zamanda bulutun çalışmasını sağlayan teknolojiyi de ifade eder. Bu, bir tür sanallaştırılmış BT altyapısını içerir. Sunucular, işletim sistemi yazılımı, ağ iletişimi ve özel yazılım kullanarak soyutlanan diğer altyapı, böylece fiziksel donanım sınırlarından bağımsız olarak birleştirilebilir ve bölünebilir. Örneğin, tek bir donanım sunucusu birden fazla sanal sunuculara ayrılabilir.

Sanallaştırma, bulut sağlayıcılarının veri merkezi kaynaklarından maksimum düzeyde yararlanmalarını sağlar. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, çoğu kurum, geleneksel BT altyapısına kıyasla maksimum kullanım ve maliyet tasarrufu gerçekleştirebilmek ve son kullanıcılara aynı self servis ve çevikliği sunabilmek için kurum içi alt yapıları için bulut dağıtım modelini benimsemiştir.

Evde ya da iş yerinde mobil cihaz veya bilgisayar kullanıyorsanız, Google Gmail gibi bir bulut uygulaması, Netflix gibi medya akışı ya da Dropbox gibi bulut dosya depolaması olsun, neredeyse kesinlikle her gün bir tür bulut bilişim kullanırsınız. Yakın tarihli bir ankete göre, kuruluşların %92’si bugün bulut kullanıyor.

Bulut Bilişim Hizmetleri

IaaS (Infrastructure-as-a-Service) (Hizmet Olarak Altyapı), PaaS (Platform-as-a-Service) (Hizmet Olarak Platform) ve SaaS (Software-as-a-Service) (Hizmet Olarak Yazılım), bulut hizmetlerinin en yaygın kullanılan 3 modelidir. Bununla birlikte, genellikle üçü ve her birine nelerin dâhil olduğu arasında bir karışıklık vardır:

SaaS (Software-as-a-Service)

Bulut uygulamaları ya da bulut tabanlı yazılım olarak da bilinen SaaS, bulut sistemlerinde barındırılan ve bir web tarayıcısı, özel bir masaüstü istemcisi ya da mobil veya masaüstü işletim sisteminizle bütünleşen bir API aracılığıyla erişip kullanılan bir uygulama yazılımıdır. Çoğu durumlarda, SaaS kullanıcıları yıllık veya aylık abonelik ücreti öder; bazıları ise gerçek kullanıma göre “kullandıkça öde” fiyatlandırması sunabilir. Bulutun değer elde etme zamanı, maliyet tasarrufu ve ölçeklenebilirlik avantajlarına ek olarak, SaaS aşağıdakileri sunar:

• Otomatik yükseltmeler: SaaS ile, şirket içi yükseltmeyi düzenlemek zorunda kalmadan sağlayıcı ekler eklemez yeni özelliklerden yararlanırsınız.
• Veri kaybına karşı koruma: Uygulama verileriniz bulutta olduğundan, uygulama ile cihazınız çökerse veya bozulursa veri kaybetmezsiniz. SaaS, günümüzde çoğu ticari yazılım için birincil dağıtım modelidir – en odaklanmış endüstri ve departman uygulamalarından güçlü kurumsal yazılım veri tabanına ve yapay zeka yazılımlarına kadar yüz binlerce SaaS çözümü mevcuttur.

PaaS (Platform-as-a-Service)

PaaS, yazılım geliştiricilere, bu platformu şirket içinde sürdürmenin maliyeti, karmaşıklığı ve esnekliği olmadan uygulamaları çalıştırmak, geliştirmek ve yönetmek için isteğe bağlı platform (donanım, eksiksiz yazılım yığını, altyapı ve hatta geliştirme araçları) sağlar. PaaS ile bulut sağlayıcı, ağlar, sunucular, depolama, işletim sistemi yazılımı, ara katman yazılımı, veri tabanları gibi her şeyi veri merkezlerinde barındırır.

Geliştiriciler, uygulamaları çalıştırmak, oluşturmak, test etmek, dağıtmak, bakımını yapmak, güncellemek ve ölçeklendirmek için ihtiyaç duydukları sunucuları ve ortamları “çalıştırmak” için bir menüden seçim yapar. Bugün, PaaS genellikle sanal sunuculardan bir adım kaldırılan sanallaştırılmış bir bilgi işlem modeli olan kapsayıcılar etrafında inşa edilmiştir. Konteynerler, işletim sistemlerini sanallaştırarak geliştiricilerin uygulamayı yalnızca herhangi bir platformda çalışması için ihtiyaç duyduğu işletim sistemi hizmetleriyle, değişiklik yapmadan ve ara katman yazılımına ihtiyaç duymadan paketlemesine olanak tanır.

PaaS hakkında detaylı bilgi

IaaS (Infrastructure-as-a-Service)

IaaS, kullandıkça öde temelinde internet üzerinden temel bilgi işlem kaynaklarına (fiziksel ve sanal sunucular, ağ iletişimi ve depolama) isteğe bağlı erişim sağlar. IaaS, son kullanıcıların kaynakları istediği şekilde ölçeklendirmesine ve küçültmesine olanak tanıyarak yüksek, peşin sermaye harcamaları veya gereksiz kurum içi veya “sahip olunan” altyapı ihtiyacını azaltır ve kullanımdaki düzenli artışları karşılamak için kaynakları aşırı satın alır.

SaaS ve PaaS’in (ve hatta kapsayıcılar ve sunucusuz gibi daha yeni PaaS bilgi işlem modellerinin) aksine IaaS, kullanıcılara buluttaki bilgi işlem kaynaklarının en düşük düzeyde kontrolünü sağlar. IaaS, 2010’ların başında çıktığında en çok bilinen bulut bilişim modeliydi. Birçok iş yükü türü için bulut modeli olmaya devam etse de, SaaS ve PaaS kullanımı çok daha hızlı büyüyor.

Serverless computing

Sunucusuz bilgi işlem, tüm arka uç altyapı yönetimi görevlerini (sağlama, ölçekleme, zamanlama, yamalama) bulut sağlayıcısına devrederek geliştiricilerin tüm zamanlarını ve emeklerini koda ve iş mantığına odaklamalarını sağlayan bir bulut bilgi işlem modelidir. Dahası, sunucusuz, uygulama kodunu yalnızca istek bazında çalıştırır ve istek sayısına yanıt olarak destekleyici altyapıyı otomatik olarak yukarı ve aşağı ölçeklendirir. Sunucusuz olarak müşteriler sadece uygulama çalışırken kullanılan kaynaklar kadar ödeme yapar; hiçbir zaman boş kapasite için ödeme yapmazlar.

FaaS (Function-as-a-Service), aslında sunucusuzun bir alt kümesi olduğunda genellikle sunucusuz bilgi işlem ile karıştırılır. FaaS, geliştiricilerin belirli olaylara yanıt olarak uygulama kodunun bölümlerini yürütmesine olanak tanır. Kodun yanı sıra sanal makine işletim sistemi, fiziksel donanım ve web sunucusu yazılım yönetimi gibi her şey, kod yürütülürken bulut hizmeti sağlayıcısı tarafından gerçek zamanlı olarak otomatik sağlanır ve yürütme tamamlandığında geri döndürülür. Faturalandırma, yürütme başladığında başlar ve yürütme durduğunda durur.

Bulut Bilişim Kurulum Modelleri

Bulut bilişim kurulum modelleri arasında public cloud, private cloud, hybrid cloud ve multicloud and hybrid multicloud sistemlerini sayabiliriz.

Genel Bulut (Public Cloud)

Genel bulut, bir bulut hizmeti sağlayıcısının, SaaS uygulamalarından bireysel sanal makinelere (VM’ler), yalın donanım bilgi işlem donanımına, kurumsal düzeyde altyapıları ve geliştirme platformlarını tamamlamaya kadar her şeyi genel internet ağı üzerinden kullanıcıların kullanımına sunduğu bir bulut bilgi işlem türüdür. Bu kaynaklara ücretsiz olarak erişilebilir veya erişim, aboneliğe dayalı veya kullanım başına ödeme fiyatlandırma modellerine göre satılabilir.

Genel Bulut Sistemleri sağlayıcısı, müşterilerinin iş yüklerinin üzerinde çalıştığı veri merkezleri, donanım ve altyapının bütün sorumluluğunu üstlenir, yönetir ve uygulamalara, verilere yüksek performans ve hızlı erişim sağlamak için bant genişliği yüksek ağ bağlantısı sağlar. Genel bulut, bulut sağlayıcısının veri merkezi altyapısı, tüm genel bulut kullanan müşteriler tarafından paylaşılır.

Önde gelen bulut bilişim örneklerinden Amazon Web Services (AWS), Google Cloud, IBM Cloud, Microsoft Azure ve Oracle Cloud’da müşterilerin sayısı milyonları bulabilir. Genel bulut bilişim için küresel pazar son birkaç yılda hızla büyüdü ve analistler bu eğilimin devam edeceğini tahmin ediyor; endüstri analisti Gartner, dünya çapındaki genel bulut gelirlerinin 2022’nin sonunda 330 milyar doları aşacağını tahmin ediyor.

Genel bulut hizmetleri esnek ve kolayca ölçeklenebilir olduğundan ve değişen iş yükü taleplerini karşılamak için esnek bir şekilde ayarlanabildiğinden, birçok kuruluş bilgi işlem altyapılarının bir kısmını genel buluta taşıyor. Diğerleri, müşteriler yalnızca kullandıkları kadar ödedikleri için daha fazla verimlilik ve daha az kaynak israfı vaadinden etkilenir. Yine de diğerleri, donanım ve şirket içi altyapılara yapılan harcamaları azaltmaya çalışıyor.

Özel Bulut (Private Cloud)

Özel bulut, tüm bulut altyapısının ve bilgi işlem kaynaklarının yalnızca bir müşteriye tahsis edildiği ve yalnızca bir müşteri tarafından erişilebilir olduğu bir bulut ortamıdır. Özel bulut, ölçeklenebilirlik, esneklik ve hizmet sağlama kolaylığı da dâhil olmak üzere bulut sistemlerinin çoğu avantajını, şirket içi altyapının erişim denetimi, güvenliği ve kaynak özelleştirmesiyle birleştirir.

Özel bir bulut, genellikle müşterinin veri merkezinde şirket içinde barındırılır. Ancak özel bir bulut, bağımsız bir bulut sağlayıcısının altyapısında barındırılabilir veya tesis dışı bir veri merkezinde barındırılan kiralık altyapı üzerine kurulabilir. Pek çok şirket, özel bulutun yasal uyumluluk gereksinimlerini karşılamanın daha kolay bir yolu olduğu için genel bulut yerine özel bulutu tercih eder.

Başkaları, iş yükleri gizli veriler, fikri mülkiyet, kişisel olarak tanımlanabilir bilgiler, sağlık verileri, finans verileri veya diğer önemli hassas verilerle ilgili olduğu için özel bulutu seçer. Bir kuruluş, bulut yerel ilkelerine göre özel bulut mimarisi oluşturarak, iş yüklerini kolayca genel buluta taşıma veya hazır olduklarında bir hibrit bulut ortamında çalıştırma esnekliği sağlar.

Hibrit Bulut (Hybrid Cloud)

Hibrit bulut, kulağa nasıl geliyorsa, genel ve özel bulut ortamlarının birleşimidir. Hibrit bulut sistemi, bir şirketin özel bulut hizmetlerini ve genel bulutları, kuruluşun uygulamalarını ve iş yüklerini çalıştırmak için esnek bir alt yapıya bağlar. Hibrit bulutun amacı, bir kuruluşa her uygulama veya iş yükü için en uygun bulutu seçme ve iş yüklerini ikisi arasında özgürce taşıma esnekliği veren genel ve özel bulut kaynaklarının bir karışımını ve bunlar arasında bir orkestra düzeyi oluşturmaktır. Bu, kuruluşun teknik ve ticari hedeflerine yalnızca genel veya özel bulutla olduğundan daha etkili ve düşük maliyetli bir şekilde ulaşmasını sağlar.

Çoklu Bulut ve Hibrit Çoklu Bulut (Multicloud and Hybrid Multicloud)

Çoklu bulut sistemleri, birden çok farklı bulut sağlayıcısının birlikte kullanılmasıdır. Çoklu bulut ortamına sahip olmak, bir satıcıdan e-posta SaaS’ı ve diğerinden görüntü düzenleme SaaS’ı kullanmak kadar basit olabilir. Ancak işletmeler çoklu bulut hakkında konuşurken, genellikle iki veya daha fazla önde gelen genel bulut sağlayıcısının sunduğu birden fazla bulut hizmetini (SaaS, PaaS ve IaaS hizmetleri dâhil) kullanmaktan bahsediyor olurlar.

Bir ankete göre, şirketlerin %85’inin çoklu bulut sistemlerini kullandığını bildirdi. Hibrit çoklu bulut, iki veya daha fazla genel bulutun özel bir bulut ortamıyla birlikte kullanılmasıdır. Kuruluşlar, satıcıya bağlı kalmaktan kaçınmak, aralarından seçim yapabileceğiniz daha fazla hizmete sahip olmak ve daha fazla yeniliğe erişmek için çoklu bulutu tercih ediyor.

Fakat ne kadar çok bulut kullanırsanız (her biri kendi yönetim araçlarına, veri aktarma hızlarına ve güvenlik protokollerine sahip olduğundan) bulut bilişim sistemlerini yönetmek o kadar zorlaşabilir. Çoklu bulut sistemi yönetim platformları, geliştirme ekiplerinin projelerini ve dağıtımlarını görebildiği, operasyon ekiplerinin kümeleri ve düğümleri izleyebildiği ve siber güvenlik personelinin tehditleri izleyebildiği merkezi gösterge panosu aracılığıyla birden fazla sağlayıcı bulutunda görünürlük sağlar.

Bulut bilişim hizmetlerimiz hakkında bilgi sahibi olmak istiyorsanız https://www.terabilisim.com/hizmetler/bulut-bilisim-ve-depolama-hizmeti/ hizmetlerimiz yazımızı inceleyebilirsiniz.

Kaynak: IBM